Historia
W 1968 Brian May, wówczas student Imperial College w Londynie, skompletował skład zespołu Smile poprzez uczelnianą tablicę ogłoszeń. Głównym wokalistą i basistą został Tim Staffell, zaś perkusistą – Roger Taylor. Grupa grała głównie w pubach i college’ach.
Smile podpisał jednorazową, niekorzystną umowę z wytwórnią Mercury Records. Efektem było wydanie singla Earth, który jednak ukazał się tylko w Stanach Zjednoczonych (gdzie zespół był praktycznie nieznany), a jego premiery nie poprzedziła żadna promocja. Po komercyjnej porażce singla Staffell odszedł do zespołu Humpy Bong, natomiast May i Taylor wkrótce potem rozpoczęli współpracę ze współlokatorem Staffella – wokalistą, który później stał się znany pod nazwiskiem Freddie Mercury.
Kilka utworów Smile zostało w późniejszym okresie nagranych ponownie przez Queen, w tym „Doin’ All Right”, umieszczony na albumie Queen.
Początki (1970–1973)
Zespół został założony w 1970 roku, gdy do Rogera Taylora i Briana Maya, wówczas członków rozpadającej się formacji Smile, dołączył Freddie Mercury. Czwartym stałym członkiem zespołu został w 1971 roku John Deacon. Zgodnie z pomysłem Mercury’ego, przyjęto nazwę Queen[15].
„ |
Wymyśliłem nazwę „Queen”. To tylko nazwa, ale jest królewska i brzmi wspaniale. Lubię otaczać się wspaniałymi rzeczami.
|
” |
— Freddie Mercury |
Pierwszy występ Queen odbył się w czerwcu 1971 roku[16], pierwszym wykonanym utworem, zgodnie ze słowami Mercury’ego był „Stone Cold Crazy”[15], zaś prace nad pierwszymi nagraniami studyjnymi rozpoczęły się w 1972, gdy zespół otrzymał propozycję przetestowania wyposażenia nowego studia De Lane Lea[17]. Powstałe wtedy wersje demo utworów nie zainteresowały żadnej wytwórni, ale pracownicy studia – Roy Thomas Baker i John Anthony – namówili swoich szefów do współpracy z zespołem[17].
Mimo że Queen mógł korzystać ze studia tylko wtedy, gdy nie pracował w nim żaden inny zespół], udało się przygotować materiał na pierwszy album i podpisać umowę z przedstawicielami EMI. 9 kwietnia 1973 odbył się pokazowy koncert w The Marquee w Londynie. Na tym i na wcześniejszych koncertach zespół wykonywał niewiele własnych kompozycji, preferując znane utwory innych artystów, w tym „Jailhouse Rock”, „Be-Bop-A-Lula” czy „Big Spender”[17]. W czerwcu, pod nazwą Larry Lurex, członkowie Queen nagrali eksperymentalny singiel, zawierający dwa utwory: „I Can Hear Music” (oryginalnie wykonywany przez The Beach Boys) oraz „Goin’ Back” (autorstwa Gerry’ego Goffina i Carole King, oryginalnie wykonywany przez Dusty Springfield)[17].
Debiutancki singiel Queen, „Keep Yourself Alive” ukazał się w lipcu 1973, a wkrótce potem został wydany pierwszy album, zatytułowany po prostu Queen. Zespół ruszył też w trasę koncertową (Queen Tour) jako support dla Mott The Hoople[17].
Drugi album został wydany w marcu 1974. Zanim zdecydowano się na nazwę Queen II, zespół rozważał kilka innych pomysłów, w tym Over the Top[18]. Po raz pierwszy od swojego powstania zespół mógł korzystać ze studia nagraniowego w dowolnej porze, jednak kryzys naftowy 1973 roku i związane z nim, wprowadzone przez brytyjski rząd ograniczenia zużycia energii doprowadziły do opóźnienia nagrań[18]. Pomysł na okładkę został zainspirowany, jak twierdził Mercury, fotografią Marleny Dietrich, a zrealizowany przez Micka Rocka – zdjęcie to stało się później słynne, gdy zespół „ożywił” je w teledysku do „Bohemian Rhapsody”[18]. W oryginalnym wydaniu płyta była podzielona na stronę Białą i Czarną, zamiast standardowego podziału na strony A i B. Na stronie Białej znalazły się kompozycje Maya i Taylora, a na Czarnej – Mercury’ego. Album był promowany przez singel „Seven Seas of Rhye” – rozwinięcie instrumentalnego utworu o tym samym tytule z pierwszej płyty.
Trasa koncertowa Queen II Tour rozpoczęła się w marcu 1974. Zespół tym razem był główną gwiazdą koncertów, z których jeden odbył się w Rainbow Theatre[18]. Niektóre z wykonywanych na żywo utworów („Procession”, „Father to Son”, „Ogre Battle”) były grane już w 1973 podczas pierwszych zagranicznych występów grupy: w Niemczech, Luksemburgu oraz na Sunbury Music Festival w Melbourne[18]. Natomiast skróconą wersję „The March of the Black Queen” włączono dopiero później do programu trasy Sheer Heart Attack Tour[18]. Podczas drugiego etapu trasy Queen II Tour, który miał miejsce w Stanach Zjednoczonych, zespół ponownie towarzyszył Mott The Hoople[18].
Przełom (1974–1979)
Punktem zwrotnym kariery Queen był singel „Killer Queen” (napisany, jak twierdził Mercury, w jedną noc[19]), promujący następny album, Sheer Heart Attack. Od tej pory popularność zespołu rosła gwałtownie, zwłaszcza w Japonii, gdzie nowy album trafił na pierwsze miejsce w zestawieniach. Sheer Heart Attack stanowił przełom w muzycznym stylu Queen – wcześniejsze albumy miały wyraźne cechy rocka progresywnego, tutaj mamy do czynienia z muzyką lżejszą i łatwiejszą w odbiorze[20]. Trend ten stał się jeszcze wyraźniejszy w następnym albumie. Jeden z koncertów Queen w Rainbow Theatre w Londynie został zarejestrowany na kasecie wideo, wydanej później pod tytułem Live at the Rainbow.
W roku 1975 Queen ruszył w trasę koncertową po Stanach Zjednoczonych i Japonii. W sierpniu zespół zerwał kontrakt z firmą Trident, skarżąc się na zbyt niskie udziały w zyskach[21]. Nowym menedżerem zespołu został John Reid, znany do tej pory ze współpracy z Eltonem Johnem[22]. W tym samym roku Queen nagrał i opublikował album A Night at the Opera. Nowe dzieło zespołu charakteryzowała jeszcze większa różnorodność stylów muzycznych oraz eksperymentów z różnymi technikami nagrywania. Przyniosło też zespołowi długo oczekiwany sukces komercyjny – również w rodzimej Wielkiej Brytanii, gdzie singiel „Bohemian Rhapsody” trafił wreszcie na 1. miejsce list przebojów[23] i pozostał na nim przez 9 tygodni. Do „Bohemian Rhapsody” nakręcono też pierwszy na świecie teledysk promocyjny[24] – powstał on w cztery godziny i kosztował 4,5 tysiąca funtów[23].
„ |
Wiele osób nie zaakceptowało „Bohemian Rhapsody”, ale pokażcie mi choć jeden zespół, który nagrał singel operowy![25]
|
” |
— Freddie Mercury |
W lipcu 1976 rozpoczęły się sesje nagraniowe do albumu A Day at the Races. Tym razem zespół sam zajął się produkcją, gdyż Roy Thomas Baker, z którym członkowie Queen nagrywali A Night at the Opera, postanowił zakończyć współpracę z muzykami[26]. Na wrześniowym występie Queen w Hyde Parku w Londynie pojawiło się 150 tysięcy fanów[26]. W listopadzie zakończyły się nagrania do A Day at the Races, a jednocześnie ukazał się w sklepach singel „Somebody to Love” / „White Man”. Sam album zadebiutował w grudniu. Okładka, utrzymana w kolorystyce odwrotnej niż poprzedni album oraz nawiązujący do tego ostatniego tytuł (będący zarazem tytułem filmu braci Marx) mogą sugerować, że jest to kontynuacja A Night at the Opera[26]. Najbardziej znane przeboje z tego albumu to zainspirowany stylem gospel utwór „Somebody to Love” oraz hardrockowy „Tie Your Mother Down” – utwór, który od tej pory stał się żelaznym punktem koncertów.
News of the World, który ukazał się w 1977, wziął swą nazwę od brytyjskiego tabloidu. Nagrany został między lipcem a wrześniem tego samego roku, w przerwie między trasami A Day at the Races Tour (zakończoną w czerwcu) i promującą nowy album News of the World Tour (rozpoczętą w listopadzie)[27]. Album różnił się od wcześniejszych dwukrotnie krótszą sesją nagraniową, co zaowocowało surowszym brzmieniem, zwłaszcza w zarejestrowanej w pierwszym podejściu kompozycji Maya, „Sleeping on the Sidewalk”[27]. W dwóch utworach – „Fight from the Inside” i „Sheer Heart Attack” – Roger Taylor, oprócz perkusji, zagrał również na gitarze rytmicznej i basowej, a w tym drugim był również głównym wokalistą[27].
Album odniósł sukces na całym świecie, zwłaszcza w Stanach Zjednoczonych, gdzie uzyskał status poczwórnej platynowej płyty, podczas gdy w Wielkiej Brytanii – podwójnej platynowej płyty[27]. Prawie wszystkie utwory z News of the World były wykonywane na żywo (jedyne wyjątki to „All Dead, All Dead”, „Who Needs You” oraz „Fight from the Inside”), natomiast dwa z nich „We Will Rock You” i „We Are the Champions” grane były odtąd na każdym koncercie zespołu[27]. Ta ostatnia para została też wydana na singlu (tzw. podwójna strona A), stając się przebojami, często odtwarzanymi (a nawet śpiewanymi przez kibiców) na dużych imprezach sportowych[27][28].
W roku 1978 ukazał się album Jazz. Wbrew nazwie, zachował on rockowe brzmienie z charakterystyczną dla zespołu różnorodnością kompozycji. W produkcji pomagał zespołowi Roy Thomas Baker[29]. Krytycy, jak Mitchell Cohen z miesięcznika Creem, nie potrafili zrozumieć, dlaczego album o takim tytule nie ma nic wspólnego z jazzem[30]. Z kolei magazyn Rolling Stone określił zespół mianem aroganckiego, otwierający utwór „Mustapha” nazwał parodią wrzasku muezzina, „Let Me Entertain You” – bezwstydnym (jest w nim wers o sprzedawaniu swojego ciała na scenie), zaś „Fat Bottomed Girls” oskarżył o propagowanie seksizmu[31]. Zespół podsycił kontrowersje, nagrywając na stadionie Wimbledon teledysk, w którym kilkadziesiąt nagich kobiet ściga się na rowerach[29][32]. Został on wykorzystany do promocji podwójnego singla „Fat Bottomed Girls / Bicycle Race”. Mimo opinii krytyków, album osiągnął status złotej płyty, podobnie jak „Fat Bottomed Girls / Bicycle Race”, podczas gdy singel „Don’t Stop Me Now” zdobył status srebrnej płyty[29].
Rok 1979 był pierwszym od momentu debiutu, w którym Queen nie wydał nowego albumu studyjnego. Za to przez większość pierwszej połowy roku trwała trasa koncertowa (Jazz Tour), z której wybrane występy (etap europejski) zostały utrwalone na wideo i wydane w postaci koncertowego albumu Live Killers. Wzbudził on pewne kontrowersje ze względu na niską jakość techniczną nagrań, jak również fakt, że znalazło się wśród nich koncertowe wykonanie „Bohemian Rhapsody”, którego większa część była odtworzona z taśmy[33]. W tym okresie grupa zmieniła swój sceniczny image, rezygnując z kostiumów w stylu glam i zastępując je skórzanymi kurtkami i dżinsami[29]. Zatrudniono Macka (dotychczasowego inżyniera) jako współproducenta, a ponieważ równocześnie John Reid zrezygnował z funkcji menedżera, zespół postanowił od tej pory samodzielnie zajmować się sprawami biznesowymi (szczególnie utalentowany w tej dziedzinie okazał się John Deacon)[33]. W październiku ukazał się singiel „Crazy Little Thing Called Love”, zwiastujący nowy album studyjny. Pod koniec roku rozpoczęła się krótka trasa koncertowa Crazy Tour. Zyski z ostatniego koncertu tej trasy, który odbył się 26 grudnia 1979 w Hammersmith Odeon w Londynie, zostały przeznaczone na rzecz narodu Kampuczy[33]. Występ ten został sfilmowany.
Era syntezatorów (1980–1984)
Album The Game miał swoją premierę w 1980. Jest to pierwszy album Queen, na którym wykorzystano syntezatory – na razie oszczędnie, w zaledwie trzech utworach. Nagrania miały miejsce w czerwcu i lipcu 1979, kiedy powstały cztery utwory, w tym „Crazy Little Thing Called Love”, oraz między lutym i majem 1980[34]. Wszystkie sesje odbyły się w studiu Musicland w Monachium, mimo iż zespół był już wtedy właścicielem Mountain Studios w Montreux[34].
Utwór „Another One Bites the Dust”, wydany również na singlu, okazał się ogólnoświatowym przebojem, ale największy sukces odniósł w Stanach Zjednoczonych, gdzie zdobył 1. miejsce na listach przebojów – po raz pierwszy w historii utworów Queen wydanych w tym kraju[34]. Autorem „Another One Bites the Dust” jest John Deacon, który charakterystyczną linię basu oparł na stylu spopularyzowanym przez amerykańską grupę Chic[34]. Powodzenie tego utworu zapewniło muzyce zespołu obecność w środowiskach, kojarzonych raczej z „czarnym” funkiem[34].
W teledysku do „Play the Game” Freddie Mercury po raz pierwszy wystąpił publicznie z wąsami, co spotykało się z gwałtowną krytyką ze strony fanów[34]. Natomiast teledysk do „Save Me”, kolejnego singla z albumu, był jednym z pierwszych w świecie, w których wykorzystano animację[34]. W tym samym roku Queen wziął udział w jeszcze jednym projekcie – nagrał ścieżkę dźwiękową do filmu Flash Gordon, wydając ją następnie jako samodzielny album. Z powodu równoczesnej pracy nad dwoma albumami i tras koncertowych wydanie pierwszego albumu kompilacyjnego w karierze zespołu przełożono na następny rok[35]. Inaczej niż zwykle do tej pory w podobnych przypadkach, zespół miał całkowitą swobodę w tworzeniu muzyki do filmu[35]. Gitarzysta o motywacji do tego przedsięwzięcia:
„ |
Obejrzeliśmy dwadzieścia minut skończonego filmu i uznaliśmy go za bardzo dobry… Chcieliśmy skomponować coś, co mogłoby żyć własnym życiem, a nie służyć jedynie jako tło dla akcji.
|
” |
— Brian May[35] |
9 grudnia 1980, podczas koncertu na Wembley Queen wykonał utwór Johna Lennona, który dzień wcześniej zginął zastrzelony przez psychopatę[35].
W roku 1981 Queen koncertował, jako pierwszy znany zespół rockowy, w Ameryce Południowej[36]. Pierwszy z występów w Argentynie i Brazylii w ramach trasy „Gluttons for Punishment” przyciągnął ponad 500 000 fanów, a koszty koncertów wyniosły 25 tysięcy funtów dziennie[36]. Zespół był później krytykowany za tę trasę – wówczas w Argentynie władzę sprawowała junta, która kilka miesięcy później doprowadziła do wojny o Falklandy. Muzycy byli jednak zadowoleni z gorącego przyjęcia przez fanów i zignorowali te opinie, deklarując apolityczność. Roger Taylor powiedział później: Nie graliśmy dla rządu, graliśmy dla mnóstwa zwykłych Argentyńczyków[36], oraz: W Argentynie byliśmy zespołem numer jeden, gdy wybuchła ta głupia wojna i było nam tam wspaniale. To tylko dowodzi, jak niezwykle uniwersalna i ponadnarodowa jest muzyka[36].
W tym samym roku ukazał się pierwszy album kompilacyjny Queen – Greatest Hits. Równocześnie wydano Greatest Flix (kompilację teledysków) oraz Greatest Pix – książkę z artykułami o zespole oraz ze zdjęciami. W Polsce, Danii, Niemczech Zachodnich i Japonii, wydano składankowy album Queen 1973 – 1981, zawierający 15 utworów – od albumu Queen do Flash Gordon; nagrania poddano obróbce cyfrowej. W lipcu, podczas spontanicznych prób z Davidem Bowie (w ramach sesji nagraniowych do nowego albumu Queen) powstało nagranie „Under Pressure”[37]. Roger Taylor wydał natomiast swój pierwszy solowy album, Fun in Space[36].
Album Hot Space, wydany w 1982 i utrzymany w stylu funk[38], spotkał się z niezbyt entuzjastycznym przyjęciem fanów, kojarzących Queen wyłącznie z rockiem (Taylor: Uświadomiliśmy sobie, że nie był on tym, czego oczekiwała i spodziewała się po nas nasza publiczność[39]). Największą popularność zdobyły utwory niepasujące do tego nowego stylu – „Under Pressure”, „Las Palabras de Amor” czy „Put Out the Fire”. W tym samym czasie Freddie Mercury wziął udział w nagraniach z Michaelem Jacksonem, w rezultacie których powstało kilka utworów (dotychczas oficjalnie został opublikowany tylko jeden – „There Must Be More to Life Than This”, drugi – „State of Shock”, wyciekł do internetu). Mercury powiedział o nich: Chciałbym kiedyś wydać coś firmowanego przez Michaela i mnie, bo wspaniale się z nim pracuje. Niewiele brakowało, a wziąłbym udział w nagraniu „Thrillera”! Pomyśleć tylko o tantiemach, które mnie ominęły[40].
Po zakończeniu wyczerpującej trasy Hot Space Tour, Queen postanowił nie występować na żywo w 1983 roku[39]. Zespół był bliski rozwiązania ze względu na narastające konflikty wewnętrzne. May: Nie chcieliśmy rozwiązywać zespołu, czuliśmy bowiem, że byłby to wielki błąd. Talent pojedynczych muzyków nie ma znaczenia, zespół to coś więcej niż jego poszczególni członkowie[39]. Mercury: Nie, nie było mowy o rozwiązaniu zespołu. Byliśmy na to za starzy. Czy możecie sobie wyobrazić założenie nowej grupy, gdy dobiega się czterdziestki?[39]. Zamiast tego członkowie zespołu pracowali nad swoimi solowymi projektami. May wspólnie m.in. z Eddiem Van Halenem i Alanem Gratzerem (REO Speedwagon) nagrał album Star Fleet Project, Deacon wystąpił gościnnie na trasie koncertowej grupy Status Quo, a Taylor wydał swój drugi album solowy, zatytułowany Strange Frontier.
W 1984 ukazał się album The Works, promowany przez takie single, jak „Radio Ga Ga” (wydany miesiąc wcześniej) czy „I Want to Break Free”. Stanowił on powrót do tradycyjnego brzmienia Queen po eksperymencie, jakim był Hot Space, jednak zespół nie zrezygnował całkowicie z syntezatorów[41]. Prace nad albumem rozpoczęły się w sierpniu 1983 w studiach Record Plant w Los Angeles (pierwsze nagrania Queen poza Europą), zaś zakończyły się w styczniu 1984 w Musicland Studios w Niemczech[41]. Produkcją zajmował się sam zespół (z pomocą Macka), podobnie jak projektem okładki, na której znalazły się zdjęcia autorstwa George’a Hurrella[41].
W sierpniu zespół ruszył w trasę The Works Tour, która trwała aż do maja 1985 i była jedną z najdłuższych w historii zespołu. Wykorzystano w niej nowy zestaw świateł o większej mocy, niż dotychczas używane przez zespół, zaś głównymi elementami scenografii były dwa koła zębate wielkich rozmiarów oraz kurtyna z wizerunkiem wieżowców (nawiązanie do teledysku singla „Radio Ga Ga”, w którym pojawiają się fragmenty filmu Metropolis)[41]. Grupa prezentowała publiczności wszystkie utwory z nowego albumu, wyjątkiem były jedynie kompozycje „Man on the Prowl” i „Keep Passing the Open Windows” (utwór „Machines” odtwarzano na początku koncertów z taśmy)[41]. W programie trasy znalazły się występy w Sun City w Afryce Południowej, za które zespół został skrytykowany ze względu na politykę apartheidu, prowadzoną przez władze RPA[41][42]. Zespół zdementował pogłoski, jakoby ich występy miały cokolwiek wspólnego z polityką – Brian May stwierdził: Zawsze opowiadaliśmy się zdecydowanie przeciwko apartheidowi i temu, co się z nim wiąże, ale z drugiej strony poczuliśmy, że udało nam się zbudować pewien pomost pomiędzy żyjącymi tam rasami[42]. W listopadzie ukazał się świąteczny singiel „Thank God It’s Christmas”.
Późniejsze lata (1985–1989)
W styczniu 1985 Queen wziął udział w festiwalu Rock in Rio[43]. Był to pierwszy występ Queen w Ameryce Południowej od 1981 roku. W kwietniu Freddie Mercury wydał swój pierwszy solowy album, Mr. Bad Guy. Na rynku ukazała się gitara BBM-1 firmy Guild, wzorowana na Red Special[43]. Brian May wziął udział w jej promocji na targach muzycznych. 13 lipca zespół wystąpił na Live Aid, gdzie wykonał „Bohemian Rhapsody”, „Radio Ga Ga”, „Crazy Little Thing Called Love”, „We Will Rock You”, „We Are the Champions” i „Hammer to Fall”. Udział w Live Aid zaproponował Spike Edney, który często występował z Queen na koncertach jako keyboardzista[43]. W tym samym roku ukazał się singiel „One Vision”. W prasie pojawiła się informacja, że utwór został zainspirowany występem na Live Aid, jednak Brian May w imieniu zespołu zdecydowanie temu zaprzeczył[43]. Został również wydany zestaw The Complete Works, zawierający wszystkie wydane do tej pory albumy Queen, a dodatkowo także niepublikowany do tej pory materiał, w tym przede wszystkim singiel świąteczny „Thank God It’s Christmas”.
W 1986 roku zespół nagrał i wydał album A Kind of Magic. Większość utworów została napisana dla filmu Nieśmiertelny, chociaż na albumie zostały zamieszczone alternatywne ich wersje. Reżyser filmu, Russell Mulcahy, stwierdził, że Queen był jedynym zespołem na świecie, który mógł stworzyć tę ścieżkę dźwiękową[44]. Oprócz utworów ze ścieżki dźwiękowej, w tym tytułowego „A Kind of Magic” oraz „Who Wants to Live Forever”, album zawiera też nagrany wcześniej „One Vision” oraz „Friends Will Be Friends” (żaden z tych dwóch nie pojawił się w filmie). Mulcahy nakręcił później teledysk do „A Kind of Magic” oraz „Princes of the Universe” – w tym ostatnim wystąpił Christopher Lambert, grający główną rolę w Nieśmiertelnym[44].
25 kwietnia odbył się zjazd Międzynarodowego Fanklubu Queen, na którym pojawiło się ponad 1000 osób[44]. W czerwcu zespół ruszył w swoją największą (i zarazem ostatnią), trwającą 8 tygodni trasę koncertową, Magic Tour[44]. W programie trasy znalazły się dwa występy na stadionie Wembley (początkowo planowano tylko jeden koncert na tym stadionie, lecz po tym, jak dystrybuowane wyłącznie drogą pocztową bilety zostały błyskawicznie sprzedane, zdecydowano się poszerzyć program o drugi koncert[44]). 9 sierpnia 1986 odbył się koncert w parku Knebworth – największy występ zespołu na terenie Wielkiej Brytanii (150-tysięczna publiczność, scena o powierzchni 560 m², 180 kolumn głośnikowych, system nagłaśniający o mocy pół miliona watów) i zarazem ostatni koncert w historii Queen[44]. W roli supportu zagrała, podobnie jak miesiąc wcześniej na Wembley, grupa Status Quo, a także Big Country[44].
W grudniu 1986 ukazał się album koncertowy Live Magic, zawierający utwory zarejestrowane podczas tej trasy. Sam zespół natomiast po wyczerpującej trasie koncertowej ponownie postanowił tymczasowo zawiesić działalność[45]. W tym czasie trwały prace nad solowymi projektami muzyków. Roger Taylor sformował własny zespół, The Cross, w którym był wokalistą i grał na gitarze rytmicznej[45]. Freddie Mercury nagrał własną wersję utworu „The Great Pretender”, która została wydana jako singiel w 1987 i okazała się największym sukcesem solowym wokalisty[45]. W 1988 do sprzedaży trafił album Barcelona, na którym Mercury śpiewa w duecie z Montserrat Caballé. Wokalista Queen wystąpił również gościnnie na singlu „Heaven for Everyone” grupy The Cross. W listopadzie wydano 12 singli Queen z wcześniejszych lat na 3-calowych płytach kompaktowych, z których każda zawierała (oprócz utworów ze stron A i B winylowych odpowiedników) po jednym dodatkowym utworze[45].
Nagrania do nowego albumu Queen rozpoczęły się w styczniu 1988 roku i zakończyły się rok później. 22 maja 1989 miała miejsce premiera albumu The Miracle. Był on promowany aż przez pięć singli: „I Want It All”, „Breakthru”, „The Miracle”, „The Invisible Man” i „Scandal” (każdy z towarzyszącym teledyskiem). Pierwszy z nich ukazał się 2 maja, pozostałe już po wydaniu The Miracle. Począwszy od tego albumu, zespół podpisywał się pod utworami wspólnie, zamiast wymieniać nazwisko głównego autora. Jak wyjaśnił May: Chcieliśmy nagrać prawdziwie demokratyczny album i każdy z nas zaangażował się w proces pisania utworów. Stworzyliśmy poczucie prawdziwej jedności, bez żadnych egoistycznych ciągotek[46]. W sierpniu ukazała się wideokaseta Rare Live, zawierająca rzadko wykonywane, koncertowe wersje utworów Queen, w tym pierwszą rejestrację wideo zespołu z 1973[46]. W grudniu wydano album Queen at the Beeb z ośmioma utworami nagranymi dla programu BBC Radio One, „Sounds of the Seventies” w 1973. Zespół zdecydowanie zaprzeczył pogłoskom o złym stanie zdrowia Mercury’ego i jeszcze przed świętami Bożego Narodzenia rozpoczął nagrania do następnego albumu[46].
Ostatnie albumy (1990–1997)
Wycofanie się Mercury’ego z życia publicznego w 1988 szybko zostało zauważone przez prasę. Zaczęły się rozchodzić pogłoski, że wokalista Queen poważnie choruje. Przybrały one na sile po występie Queen na ceremonii rozdania Brit Awards za wkład w rozwój brytyjskiego przemysłu muzycznego (18 lutego 1990)[47]. Mimo rzeczywiście pogarszającego się stanu zdrowia, Mercury kontynuował pracę nad kolejnymi nagraniami z zespołem[47].
W listopadzie nieznany wcześniej raper Vanilla Ice zdobył szczyt brytyjskiej listy przebojów utworem „Ice Ice Baby”, opartym na wykorzystanym bez zgody zespołu riffie z „Under Pressure”. Pomyślałem, że może i jest to interesujące – ocenił Brian May – ale nikt tego nie kupi, bo to prawdziwe dziadostwo[47]. W grudniu ukazała się kaseta VHS Queen at Wembley, zawierająca mocno okrojone nagranie koncertu z 1986.
Na początku 1991 ukazał się album Innuendo. Utrzymany był w znacznie poważniejszym tonie niż wcześniejsze albumy. Osiągnął natychmiastowy sukces komercyjny, docierając do 1. miejsca brytyjskiej listy przebojów po 12 dniach[47]. W trzech teledyskach, nakręconych do utworów wydanych jako single („Headlong”, „I’m Going Slightly Mad”, „These Are the Days of Our Lives”), wystąpił jeszcze Freddie Mercury – wyraźnie wychudzony, z ostrym makijażem, mającym ukryć skutki choroby. Pozostałe teledyski („Innuendo”, „The Show Must Go On”) zostały zmontowane ze starszych materiałów filmowych. W październiku ukazał się drugi album kompilacyjny, Greatest Hits II. W tym samym miesiącu ukazał się zestaw Box of Flix.
23 listopada 1991 Freddie Mercury podał do publicznej wiadomości, za pośrednictwem Press Association, oświadczenie o swojej chorobie. Nieco ponad 24 godziny później zmarł w swoim domu w Kensington w Londynie[47].
Krótko po śmierci Mercury’ego został wydany specjalny singiel – „Bohemian Rhapsody” / „These Are the Days of Our Lives”. Przychód ze sprzedaży płyty (około 1 miliona funtów) został przeznaczony na walkę z AIDS[47].
12 lutego 1992 May i Taylor w imieniu zespołu odebrali kolejną nagrodę Brit Awards, tym razem za singiel roku („These Are the Days of Our Lives”)[47]. 20 kwietnia na stadionie Wembley w Londynie odbył się koncert poświęcony pamięci Freddiego Mercury’ego. Oprócz pozostałych członków Queen, wystąpili na nim: Def Leppard, Lisa Stansfield, Elton John, David Bowie, Robert Plant, Tony Iommi, Annie Lennox, Guns N’ Roses, Extreme, Roger Daltrey, George Michael, Ian Hunter, Mick Ronson, Zucchero, Metallica, Liza Minnelli, Elizabeth Taylor, Spinal Tap[47].
11 maja 1992 firma Star Direct wydała box Box of Tricks zawierający: czarną koszulkę z nadrukowaną nazwą zespołu, emaliowaną odznakę, naszywkę, plakat zawierający reprodukcje okładek singli i albumów zespołu, książkę z fotografiami z całej historii grupy (bez tekstu) oraz wideokasetę Live at the Rainbow oraz CD (lub audio) zawierające remiksy dwunastu utworów Queen. Jednak ten box można było tylko zamówić drogą pocztową, gdyż nie pojawił się w normalnej sieci dystrybucyjnej. 18 maja ukazał się album Live at Wembley ’86, zawierający zapis z koncertu grupy na stadionie Wembley z 12 lipca 1986 roku.
W 1995 ukazał się ostatni album studyjny Queen, Made in Heaven. Zawiera ostatnie nagrania zespołu z 1991 roku, a także wcześniejsze, opracowane na nowo solowe utwory członków zespołu i utwory odrzucone z poprzednich albumów.
W marcu 1996 Roger Taylor i Brian May przybyli do Polski w celu odebrania nagrody Fryderyki 1995 w kategorii „najlepszy album zagraniczny” (za album Made in Heaven). Uroczystość odbyła się w Teatrze Polskim w Warszawie 19 marca.
W 1997 powstał ostatni utwór pod szyldem Queen – „No-One but You (Only the Good Die Young)”, dedykowany Freddiemu Mercury’emu. Został on później zamieszczony na kompilacyjnym albumie Queen Rocks. Po nagraniu tego utworu John Deacon wycofał się z życia publicznego, natomiast pozostali członkowie zespołu (Brian May i Roger Taylor) postanowili kontynuować działalność jako „Queen +” (z innymi muzykami, oficjalnie niebędącymi członkami Queen).
Po 1997
15 września 1998 Brian May rozpoczął trasę koncertową, promując swój solowy album Another World[48][49]. 1 listopada wyszedł singel zawierający zremiksowaną wersję utworu „Another One Bites The Dust”. W nagraniu singla, obok Queen, wzięli udział raperzy: Wyclef Jean, Pras i Free. 24 listopada ukazał się box The Crown Jewels, zawierający osiem albumów: od Queen do The Game.
8 listopada 1999 ukazała się kolekcja 17 przebojów grupy – Greatest Hits III. Gośćmi na albumie są: Elton John, David Bowie, George Michael, Montserrat Caballe i Wyclef Jean. Oprócz tego na Greatest Hits III zawarto solowe nagrania członków zespołu. 20 listopada ukazała się wideokaseta Greatest Flix III, towarzysząca Greatest Hits III. 6 grudnia ukazał się singel, zawierający zremiksowaną wersję utworu „Under Pressure”. Na stronie B znalazły się utwory: „Bohemian Rhapsody” i „Thank God It’s Christmas”.
24 września w Stanach Zjednoczonych oraz 13 listopada 2000 w Anglii ukazało się wydawnictwo The Platinum Collection, zawierające trzy albumy: Greatest Hits, Greatest Hits II i Greatest Hits III.
19 marca 2001 Brian May i Roger Taylor reprezentowali zespół w trakcie wprowadzania do Rock and Roll Hall of Fame w Nowym Jorku[50]. W imieniu Mercury’ego certyfikat odebrała jego matka – Jer Bulsara. Wprowadzenia Queen dokonali muzycy Foo Fighters, później odbył się ich wspólny występ. Tego samego roku w Japonii ukazało się wznowienie albumów Queen z 24-bitowym remasteringiem. W listopadzie ukazała się pierwsza płyta DVD-Audio zespołu, A Night at the Opera. W dziesiątą rocznicę śmierci Mercury’ego odbył się koncert ku jego pamięci w londyńskim klubie Ocean. Organizatorem koncertu był Międzynarodowy Fanklub Queen, wystąpili na nim: SAS Band, Bruce Dickinson oraz Brian May i Roger Taylor[51].
W latach 2002–2014 w Londynie był wystawiany musical We Will Rock You, bazujący na przebojach zespołu. Po sukcesie przedstawienia swoich wersji musicalu doczekały się: Hiszpania, Rosja, Niemcy, RPA, Australia, Japonia, Stany Zjednoczone, Szwajcaria oraz Kanada. Producentem musicalu, wraz z muzykami Queen, jest aktor Robert De Niro. 30 kwietnia w ramach obchodów urodzin królowej Holandii odbył się koncert Queensday w Amsterdamie. Tego samego dnia ukazał się album A Night at the Opera w formacie DVD-Audio. 13 maja ukazała się płyta DVD z zapisem koncertu The Freddie Mercury Tribute Concert z 20 kwietnia 1992. 3 czerwca w ramach obchodów 50-lecia panowania królowej Elżbiety II odbył się koncert Party at the Palace. Miejscem koncertu był Pałac Buckingham i jego okolice. Na scenie zagrało wielu muzyków, w tym Brian May i Roger Taylor, którzy wystąpili jako Queen wraz z gośćmi (aktorami z musicalu We Will Rock You). Koncert rozpoczął Brian May, odgrywając hymn brytyjski na dachu pałacu. W październiku Taylor i May wykonali odciski swoich dłoni na Hollywood Walk of Fame w Los Angeles. Gwieździe Queen nadano numer 2207. 12 października 2002 ukazało się w formacie DVD wydawnictwo Greatest Video Hits 1, będące odpowiednikiem wideokasety Greatest Flix z 1981 r.
17 czerwca 2003 ukazało się na DVD wydawnictwo Live at Wembley Stadium, będące odpowiednikiem wideokasety Queen at Wembley z 1990 r. i stanowiące pełny zapis koncertu zespołu na stadionie Wembley w 1986 r. 25 listopada 2003 ukazało się na DVD wydawnictwo Greatest Video Hits 2 zawierające 17 teledysków grupy z lat 1981–1989. W tym samym roku ukazał się album The Game w formacie DVD-Audio.
9 marca 2004 ukazało się w Japonii w formacie DVD wydawnictwo Jewels, zawierające 16 teledysków Queen. 7 czerwca ukazało się kolejne wydawnictwo Queen w formacie DVD: We Are the Champions: Final Live in Japan, dokumentujące koncert w Tokio na Yoyogi National Stadium 11 maja 1985. 17 sierpnia ukazał się album Greatest Hits (We Will Rock You Edition). Zawarto na nim wszystkie nagrania z albumu Greatest Hits oraz dodatkowo studyjną wersję utworu I’m in Love With My Car oraz koncertowe wersje utworów Under Pressure i Tie Your Mother Down. 24 września 2004 Brian May wziął udział w koncercie urodzinowym Fender Stratocaster. Tam też wystąpił na jednej scenie z Paulem Rodgersem i pojawił się pomysł powrotu Queen na scenę muzyczną z Rodgersem w roli wokalisty. 25 października zostało wydane w Europie w formacie DVD wydawnictwo Queen on Fire – Live at the Bowl, zawierające zapis koncertu zespołu w Milton Keynes Bowl w Milton Keynes 5 czerwca 1982 roku. 29 października w Niemczech w wywiadzie padła pierwsza zapowiedź trasy koncertowej z Paulem Rodgersem. 11 listopada zespół Queen został wprowadzony do UK Music Hall Of Fame. 11 grudnia muzycy oficjalnie potwierdzili fakt wyruszenia w trasę koncertową w następnym roku. Brian May publicznie ogłosił reaktywację zespołu pod nazwą Queen + Paul Rodgers, dla zaznaczenia faktu, że wokalista Paul Rodgers (wcześniej śpiewający we Free i Bad Company) nie zamierza zastąpić Mercury’ego.
W 2005 w Japonii ukazał się kompilacyjny album Jewels II, zawierający 18 utworów grupy z lat 70 i 80 oraz tytułowy utwór z albumu Made in Heaven. Na płycie znalazła się również zremiksowana wersja utworu „Teo Torriatte”. Później ukazały się dwa single, zawierające koncertowe nagrania Queen + Paul Rodgers z koncertu w Sheffield w maju br. W tym samym roku ukazało się wydawnictwo Return of the Champions, dokumentujące ten koncert; 19 września ukazało się w formacie CD, a 7 listopada w formacie DVD.
W marcu i kwietniu 2006 Queen + Paul Rodgers dali łącznie 23 koncerty w USA i Kanadzie[52]. 3 kwietnia ukazało się wydawnictwo The Making of A Night at the Opera z materiałem z albumu A Night at the Opera. 11 kwietnia ukazała się kolekcja 12 przebojów grupy zatytułowana Stone Cold Classics. Zawarto również na niej dwa utwory w wykonaniu Queen + Paul Rodgers. 28 kwietnia ukazało się wyłącznie w formacie DVD kolejne koncertowe wydawnictwo Queen + Paul Rodgers: Super Live in Japan z rejestracją koncertu zespołu w Saitama Super Arena w Saitama z 27 października 2005. 25 maja zespół Queen otrzymał nagrodę VH1 Rock Honors, gala z uroczystości została pokazana w amerykańskiej wersji VH1 30 maja 2006. Queen wystąpił z Paulem Rodgersem i Foo Fighters.
10 lipca 2007 ukazała się kolekcja 11 przebojów grupy The A-Z Of Queen, Volume 1. W październiku 2007 ukazało się w formacie DVD wydawnictwo Queen Rock Montreal, zawierające zapis koncertu zespołu w Montrealu z 24 listopada 1981 r. W listopadzie 2007 w Surrey w domowym studiu Rogera Taylora Queen + Paul Rodgers rozpoczęli sesje nagraniowe do longplaya The Cosmos Rocks. 31 grudnia 2007 ukazał się debiutancki studyjny singel Queen + Paul Rodgers z nagraną na nowo wersją utworu Say It’s Not True, napisaną dla Nelsona Mandeli.
W 2008 w Japonii ukazał się album kompilacyjny z 11 przebojami grupy In Vision. W sierpniu 2008 zostały ukończone sesje nagraniowe longplaya The Cosmos Rocks. 8 września ukazał się drugi singel Queen + Paul Rodgers z utworem „C-lebrity”. Album ukazał się 15 września 2008. Ukazały się jeszcze trzy single z albumu: „Call Me”, „Warboys” i „We Believe” (ten ostatni utwór został wydany na singlu tylko we Włoszech). Wraz z ukazaniem się albumu Queen + Paul Rodgers we wrześniu rozpoczęli trasę koncertową The Cosmos Rocks Tour[53] obejmującą Europę, Bliski Wschód i Amerykę Południową[54]. 20 września 2008 miał się odbyć koncert w Gdańsku[55], został on jednak odwołany związku z problemami ze sponsorem[56].
W maju 2009 została zakończona działalność Queen + Paul Rodgers[57]. 15 czerwca 2009 ukazało się w formacie CD i DVD wydawnictwo Live in Ukraine, zawierające zapis koncertu Queen + Paul Rodgers z Charkowa z 12 września 2008. 8 lipca 2009 wszystkie płyty Queen w Polsce z wyjątkiem Greatest Hits i Greatest Hits II uzyskały status Platynowej Płyty[58]. 11 listopada 2009 ukazał się album kompilacyjny Absolute Greatest, zawierający 20 największych przebojów grupy, które wybrali Brian May i Roger Taylor. 24 listopada w Feltham odsłonięto płytę pamiątkową, wykonaną z granitu poświęconą pamięci Mercury’ego. Na ceremonii odsłonięcia płyty byli obecni Jer Bulsara i Brian May.
W styczniu 2010 Brian May wystąpił na ostatnim przedstawieniu musicalu We Will Rock You w Irlandii. W maju 2010 Brian May i Roger Taylor wzięli udział w rocznicowym przedstawieniu musicalu We Will Rock You oraz w koncercie zespołu Taylor Hawkins & the Coattail Riders w Londynie[59]. W sierpniu 2010 nakładem portugalskiej firmy Works ukazało się w formacie DVD wydawnictwo Queen – Classic Trax, zawierające ponad 40 minut filmowego materiału poświęconego Queen. Obok Queen na płycie zawarto materiały poświęcone: Thin Lizzy, Cheap Trick, The Doors, Billy’emu Idolowi, Whitesnake, Kiss i Robertowi Plantowi. We wrześniu 2010 Brian May wystąpił na muzycznej premierze musicalu „We Will Rock You” w Holandii i ostatnim przedstawieniu w Londynie oraz na koncercie z Kerry Ellis w Hyde Parku w Londynie[60]. W październiku 2010 May wystąpił na muzycznej premierze musicalu We Will Rock You w Berlinie.
W 2011 roku reedycje albumów z okazji 40-lecia zespołu ukazały się pod marką wytwórni Island Records będącej częścią grupy Universal Music Group[61]. W tym samym roku ukazały się trzy albumy kompilacyjne Deep Cuts, stanowiące przekrój całej działalności grupy i zawierające zbiór utworów z wszystkich albumów. Utwory na płytach zostały zebrane według określonych przedziałów czasowych. Ukazał się również singel, zawierający zremasterowane wersje utworów „Keep Yourself Alive” i „Stone Cold Crazy”.
8 maja 2012, z okazji 25-lecia musicalu „Time”, do którego muzykę skomponował Freddie Mercury, ukazała się zremasterowana przez Dave’a Clarka ścieżka dźwiękowa do musicalu. Obok nagrania Freddiego w remasterze musicalu zawarto nagrania: Laurence’a Oliviera, Cliffa Richarda, Julianna Lennona, Dionne Warwick, Burta Bacharacha, Murraya Heada, Leo Sayera, Jimmy’ego Helmsa, Johna Christiego i Steviego Wondera.
10 lutego 2014 album Greatest Hits przekroczył w Wielkiej Brytanii liczbę 6 milionów sprzedanych egzemplarzy, stając się najlepiej sprzedającym się albumem w Wielkiej Brytanii. Na 10. miejscu listy najlepiej sprzedających się albumów umieszczono album Greatest Hits II[62]. W tym samym roku ukazał się album kompilacyjny Queen Forever, zawierający między innymi dwa utwory niewydane do tej pory utwory: „Let Me In Your Heart Again” i znany z solowego albumu Mercury’ego Mr. Bad Guy utwór „There Must Be More to Life Than This”, nagrany w 1982 roku przez Freddiego Mercury’ego w duecie z Michaelem Jacksonem. Utwory te wydano również jako single.
16 marca 2015 ukazał się dwupłytowy bootleg, zawierający zapis koncertu zespołu z Sun City w RPA z 19 października 1984 r. Na bootlegu, obok rejestracji koncertu, zawarto wywiad z Brianem Mayem i Rogerem Taylorem.
4 listopada 2016 ukazał się zestaw Queen on Air, zawierający zmienione wersje utworów z sesji nagraniowych z lat 1973–1977, wywiady z muzykami przeprowadzone w latach 1976–1992 oraz fragmenty koncertów na hipodromie w Londynie w 1973, na stadionie Morumbi w São Paulo w 1981 i w Mannheim w Niemczech w 1986[63].
17 listopada 2017 z okazji 40-lecia albumu News of the World ukazał się box News of the World. W zestawie znalazły się m.in.: zremasterowana wersja albumu z 1977 r. oraz dwie dodatkowe płyty zawierające zremasterowane wersje utworów z sesji nagraniowych do „News of the World”[64]. W 2018 nieco inna wersja tego zestawu ukazała się w Portugalii[65].
31 stycznia 2019 album A Night at the Opera osiągnął w Polsce status Diamentowej Płyty[66]. 20 lutego album Greatest Hits osiągnął w Polsce status Złotej Płyty[67]. 27 lutego składanka The Platinum Collection osiągnęła w Polsce status Diamentowej Płyty[68]. 7 marca album ze ścieżką dźwiękową do filmu Bohemian Rhapsody osiągnął pierwsze miejsce na liście sprzedaży w Polsce[69][70]. 10 marca w Wielkiej Brytanii ścieżka dźwiękowa do filmu Bohemian Rhapsody osiągnęła status Platynowej Płyty; na świecie sprzedano 2.225 000 egzemplarzy[71]. 21 marca album Greatest Hits II osiągnął w Polsce status Srebrnej Płyty[72]. 1 lipca dwie płyty Queen w USA zajęły dwa pierwsze miejsca na amerykańskiej liście sprzedaży; na pierwszym miejscu znalazła się ścieżka dźwiękowa do filmu Bohemian Rhapsody, na drugim album Greatest Hits[73]. 4 lipca album Greatest Hits II osiągnął w Polsce status Platynowej Płyty[74]. 7 sierpnia album Greatest Hits pokrył się w Polsce podwójnym złotem, a album Greatest Hits II osiągnął status Złotej Płyty[75]. 15 sierpnia album Greatest Hits pokrył się w Polsce potrójnym złotem[76]; a 26 sierpnia osiągnął status Platynowej Płyty[77].